حمل و نگهداری انواع مواد مخدر چه مجازاتی دارد؟

برخلاف ادوار گذشته مصرف مواد مخدر در کشور ما فزونی یافته است و این امر دلایلی مختلفی دارد که شامل سهل الوصول بودن دسترسی به این مواد،عدم نظارت بر حمل و نگهداری مواد مخدر و عدم اشتغال جوانان می باشد بنابراین کنترل و نظارت بیشتری در این خصوص نیاز هست و شاید بتوان گفت که پیشگیری ازجمله وضعی و اجتماعی می تواند بهترین راهکار باشد.قاعدتا باتوجه به اینکه مصرف کنندگان  این مواد روبه فزونی است تعداد حاملان این مواد و مراکز نگهداری این مواد هم رو به افزایش می باشد.سوال این است که قانونگذار صرفا به مصرف مواد مخدر پرداخته است ؟یا اینکه حمل و نگهداری این مواد هم جرم انگاری شده است؟
همانطور که می دانیم برای اینکه فعلی مورد بازخواست قرارگرفته و فاعل مجازات گردد می بایست از سوی قانونگذار جرم قلمداد گردد.این مهم توسط قانونگذار جرم انگاری شده است ،ماده 5 قانون مبارزه با مواد مخدر مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر را بسته به وزن موادی که حمل یا نگهداری شده است تعیین کرده است.بنابراین در این خصوص مجازات واحدی وجود ندارد و وزن  و جنس مواد تعیین کننده است.

انواع مواد مخدر در قانون

مخدر به هرنوع ماده ای گفته می شود که مصرف آن سبب وابستگی گردد و به مرور بر جسم و روان اثرات منفی بگذارد.بنابر ماده 2 قانون اصلاح منع کشت خشاش و استعمال تریاک مصوب 1338 مواد مخدره مذکور در اين فهرست چه از طريق صنعت و چه از اجسام و عناصر طبيعي به دست آيند يکسان شناخته مي‌شوند.
در ادامه مواد مخدر را در دودسته قرار داده شده است.
دسته اول

• شيره ترياک ، ماده اي که از تيغ زدن خشخاش و يا جوشاندن گرز
• ترياک ، شيره ترياک مذکور در فوق که به هر نحوي از انحاء
• سوخته تریاک
• تفاله ،ماده اي که پس از صاف کردن شيره مطبوخ به دست می آید. 
• بنگ، سرشاخه هاي خشک شده گلدار يا به ميوه نشسته بوته شاهدانه
• بنگاب
• چرس (حشيش ـ اسرار) ماده رزيني که از سرشاخه هاي گلدار يا به‌ميوه نشسته شاهدانه گرفته مي‌شود 
• دسته دوم :
• مواد مخدري که شکل خام و املاح و استحصالات آن از نظر قانون يکسان و در يک رديف شناخته مي‌شود اين مواد عبارتند از:
• مرفين و املاح آن و استحصالاتي که مستقيماً از ترياک به دست آمده و داراي بيش از 20% مرفين باشد.
• دي استيل مرفين ،استومرفين ـ ديامرفين ـ ديافرم ـ اکلوريون ـ هروئين
• تبائين و املاح آن 
•  کوکائين و املاح آن
• دزومرفين
• متيل دزورفين، متيل دي ئيدرومرفين، مترون، ميروتين، نيکومرفين، نورمرفين، ان اکسي مرفين (ژئومرفين) 
• لوورفانول 
• متادون  

شرایط تحقق جرم حمل و نگهداری مواد مخدر

نگهداری مواد مخدر می تواند به دلایل متعددی باشد گاهی فرد نگهدارنده خود به مواد مخدر اعتیاد دارد از این رو جهت استفاده شخصی  و به میزان مصرف خود، این مواد نگهداری می نماید اما گاهی هدف از نگهداری مواد مخدر توزیع و پخش مواد مخدر می باشد.برای اینکه جرم حمل و نگهداری مواد مخدر تحقق یابد می بایست عمل مرتکب در قالب فعل تحقق یابد و ترک فعل نمی تواند در این حالت زمینه ساز باشد.در قانون مبارزه با مواد مخدر برای حمل و نگهداری مواد مخدر دومجازات مجزا تعیین شده است و دلیل آن این است که گاهی فاعل جرم قصد تولید مواد مخدر رادارد  و گاهی صرفا حامل و نگهداری کننده است 
از این رو قانون گذار در مواد 3و5 قانون مبارزه با مواد مخدر مجازات هریک از این دوحالت را مشخص کرده است.لازم به ذکر است که این دو ماده در خصوص مواد مخدر غیرصنعتی است.

جرم مواد مخدر شیشه

در خصوص ماده مخدر شیشه ماده 8 قانون مبارزه با مواد مخدر تعیین تکلیف نموده است.که مجازات مربوطه شامل حمل و نگهداری، خرید و فروش ،وارد و صادر  کردن ،ساخت تولید و توزیع ،مخفی کردن و در معرض فروش قراردادن می باشد.

1. تا پنج سانتی گرم،از پانصدهزار ریال تا یک میلیون ریال جریمه نقدی و بیست تا پنجاه ضربه شلاق.
2. بیش از پنج سانتی گرم تا یک گرم، از دو میلیون تا شش میلیون ریال جریمه نقدی وسی تا هفتاد ضربه شلاق.
3. بیش از یک گرم تا چهار گرم، از هشت میلیون تا بیست میلیون ریال جریمه نقدی و دوتا پنج سال حبس و سی تا هفتاد ضربه شلاق.
4. بیش از چهار گرم تا پانزده گرم، از بیست میلیون تا چهل میلیون ریال جریمه نقدی و پنج تا هشت سال حبس و سی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق.
5. بیش از پانزده گرم تا سی گرم، از چهل میلیون تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی و ده تا پانزده سال حبس و سی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق.
6. بیش از سی گرم، اعدام و مصادره اموال ناشی از همان جرم

جرم حمل مواد مخدر تریاک

جرایم مرتبط با موارد مخدر مثل حمل مواد مخدر ، تولید و صادرات و واردات مواد مخدر به دلیل آثار سوء اجتماعی و فردی همواره مذموم بوده است . از این رو قانون گذار همواره سعی اش بر آن بوده است که برای این دسته از اعمال مجرمانه ، مجازات های کافی و بازدارنده ای تعیین کند. در قانون برای افرادی که مواد مخدر از قبیل بنگ ،  چرس ، گراس ، تریاک ، شیره ، سوخته و تفاله تریاک را صادر ، وارد ، ارسال یا حمل کند ، بر اساس وزن آن مجازات تعیین کرده است. 
مجازات حمل مواد مخدر از یک تا پنجاه گرم در ماده 5 قانون مبارزه با مواد مخدر گفته شده است . بر اساس این ماده مجازات حمل مواد مخدر از یک تا پنجاه گرم از قرار زیر است: تا سه میلیون ریال جریمه نقدی و تا پنجاه ضربه شلاق.
در ادامه ماده 5 قانون مبارزه با مواد مخدر ، مجازات حمل مواد مخدر بیش از پنجاه گرم تا پانصد گرم به ترتیب زیر مقرر شده است:
از پنج میلیون تا پانزده میلیون ریال جریمه نقدی و ده تا هفتاد و چهار ضربه شلاق.
هم چنین مجازات حمل مواد مخدر بیش از پانصد گرم تا پنج کیلوگرم در بند 3 ماده 5 قانون مبارزه با مواد مخدر مشخص شده است . این مجازات برابر است با: پانزده میلیون تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی و چهل تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و دو تا پنج سال حبس.
مجازات حمل مواد مخدر بیش از پنج کیلوگرم تا بیست کیلوگرم از قرار: شصت تا دویست میلیون ريال جریمه نقدی و پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و پنج تا ده سال حبس. در صورت تکرار جرم حمل مواد مخدر به میزان بیش از پنج کیلوگرم تا بیست کیلوگرم برای بار دوم ، علاوه بر مجازاتهای مذکور ، به جای جریمه نقدی ، اموال ناشی از همان جرم مصادره می شود . هم چنین در صورت تکرار برای بار سوم مجازات از قبیل اعدام و مصادره اموال ناشی از همان جرم خواهد بود. 
مجازات جرم حمل مواد مخدر بیش از بیست کیلوگرم تا یکصد کیلوگرم همان مجازات حمل مواد مخدر بیش از پنج کیلوگرم تا بیست کیلوگرم است یعنی  شصت تا دویست میلیون ريال جریمه نقدی و پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و پنج تا ده سال حبس . علاوه بر اینکه به ازاء هر کیلوگرم اضافه ، دو میلیون ریال به مجازات جزای نقدی مرتکب اضافه می گردد . در صورت تکرار جرم حمل مواد مخدر بیش از بیست کیلوگرم تا یکصد کیلوگرم مجازات آن اعدام و مصادره اموال ناشی از همان جرم خواهد بود.
در صورت حمل مواد مخدر بیش از یکصد کیلوگرم مجازات همان مجازات گفته شده در دو مورد قبل خواهد بود . علاوه بر این مرتکبین به حمل مواد مخدر بیش از یکصد کیلوگرم به حبس ابد نیز محکوم خواهند شد  و در صورتی که جرمشان را تکرار کنند مجازاتشان اعدام و مصادره اموال ناشی از همان جرم است.

بهترین مشاوره حقوقی آنلاین در موسسه داداپ

جرم مواد مخدر هروئین

عناوین مجرمانه ی متعددی در ماده ی ۸ ذکر شده است؛ از جمله، وارد کردن، مبادرت به ساخت، تولید،صدور،توزیع، ارسال، خرید یا فروش، در معرض فروش قراردادن، نگهداری، مخفی کردن و حمل کردن. در صورتی که هر کدام از مورد های فوق ارتکاب یابد، با توجه به مقدار مواد مجازات های ذیل به تناسب اجرا خواهد شد:

1. همراه داشتن هروئین تا پنج سانتی گرم،از پانصدهزار ریال تا یک میلیون ریال جریمه نقدی و بیست تا پنجاه ضربه ی شلاق.
2. همراه داشتن هروئین بیشتر از پنج سانتی گرم تا یک گرم، از دو میلیون تا شش میلیون ریال جریمه نقدی و سی تا هفتاد ضربه شلاق.
3. همراه داشتن هروئین بیشتر از یک گرم تا چهار گرم، از هشت میلیون تا بیست میلیون ریال جریمه ی نقدی و دو تا پنج سال حبس و سی تا هفتاد ضربه شلاق.
4. همراه داشتن هروئین بیشتر از چهار گرم تا پانزده گرم، از بیست میلیون تا چهل میلیون ریال جریمه نقدی و پنج تا هشت سال حبس و سی تا هفتاد و چهار ضربه ی شلاق.
5. همراه داشتن هروئین بیشتر از پانزده گرم تا سی گرم، از چهل میلیون تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی و ده تا پانزده سال حبس و سی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق.
6. همراه داشتن هروئین بیشتر از سی گرم، اعدام و مصادره اموال ناشی از همان جرم.

مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر غیرصنعتی

همانگونه که در قسمت بالا بیان شد در خصوص ماده مخدر صنعتی چون تریاک ماده 5 قانون مبارزه با مواد مخدر مجازات حامل و نگهداری کننده این ماده مخدر را تعیین نموده است. در ماده 5 در کنار تریاک از سایر مواد مخدر غیرصنعتی از قبیل:بنگ،چرس،گراس،شیره،سوخته،تفاله  تریاک ،نیز سخن به میان آمده است و در واقع این ماده تعیین کننده مجازات حاملان و نگهداری کنندگان مواد مخدر غیر صنعتی می باشد.لازم به ذکر است که در ماده 3 این قانون در خصوص حمل و نگهداری بذر یا گرز خشخاش،بذر یا برگ کوکا و بذر شاهدانه نیز مجازات تعیین شده است.نکته حائز اهمیت این است که  برخلاف ماده 5 مقدار مواد در  تعیین مجازات کننده نیست.

مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر صنعتی

ماده 8 قانون مبارزه با مواد مخدر در خصوص حمل و نگهداری مواد مخدر صنعتی از قبیل مرفین،کوکائین،ال اس دی،شیشه و... باتوجه به مقدار ماده مخدر مجازات تعیین نموده است.در قسمت بالا به صورت دقیق به شرح آن پرداخته شد.

مجازات معاونت در حمل مواد مخدر

معاون در جرم به فردی گفته می شود که در عملیات اجرایی جرم حضور ندارد و با  طرقی از جمله: تشویق و ترغیب، تهدید، تطمیع و… یاری می دهد به عبارت دیگر ارتکاب جرم را تسهیل می نماید، بدون اینکه خودش در عملیات اجرایی جرم شرکت داشته باشد. قانون گذار در ماده 127 قانون مجازات اسلامی مجازات معاون جرم را مشخص نموده است و برای آن مجازات در نظر گرفته است. در این ماده مجازات معاون با توجه به مجازات فاعل اصلی جرم مشخص می گردد  و چنین مقرر شده است که در صورتیکه:

1. مجازات قانونی مباشر جرم اعدام و یا حبس ابد باشد، معاون به حبس تعزیری درجه 2 یا 3 محکوم می گردد.
2. چنانچه مجازات مباشر اصلی جرم حبس تعزیری باشد، مجازات معاون حبس تعزیری به میزان یک تا دو درجه پایینتر از مجازات جرم ارتکابی برای مباشر جرم( حمل کننده مواد مخدر) می باشد.

 به جرایم مواد مخدر در کدام دادگاه رسیدگی می شود؟

بند پ ماده 303 آیین دادرسی کیفری تمامی  جرائم مواد مخدر را در صلاحیت دادگاه انقلاب قرار می دهد. دادگاه انقلاب برخلاف دادگاه  کیفری یک مرجع اختصاصی می باشد که فقط صلاحیت رسیدگی به جرائم خاصی را دارد.جرائم مربوط به مواد مخدر که در صلاحیت دادگاه انقلاب است در ماده 1 قانون مبارزه با مواد مخدر مشخص شده است.